Το ζήτημα που θα μας απασχολήσει στο συγκεκριμένο άρθρο είναι η ασυδοσία ορισμένων δημοσιογράφων, που καταστρατηγούν το δικαίωμα της ιδιωτικής προσωπικής ζωής αλλά και η λογοκρισία που επιβάλλεται από ορισμένους στα έργα τέχνης.
Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι θα αναφερθώ σε μια ομάδα δημοσιογράφων που παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή ορισμένων δημοσίων προσώπων, χωρίς να κάνω επικίνδυνες γενικεύσεις. Στην τηλεόραση αλλά και σε πολλά έντυπα μέσα υπάρχουν κάποιοι δημοσιογράφοι που αποκλειστικός σκοπός τους είναι η δημοσίευση αποκαλυπτικών λεπτομερειών της προσωπικής ζωής προσώπων που βρίσκονται στην επικαιρότητα. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα οι επίμονες και αδιάκριτες ερωτήσεις που θέτουν με σκοπό να βγάλουν την ιδιωτική ζωή του ερωτώμενου στη φόρα. Δεν ικανοποιούνται μέχρι να πάρουν, έστω και με αθέμιτο τρόπο, την πολυπόθητη απάντηση. Εάν δεν την πάρουν με το δικό τους μοναδικό τρόπο θα κάνουν υποθέσεις, ψευδείς ή αληθείς δεν τους ενδιαφέρει. Πιστοί τους βοηθοί κάποιοι φωτογράφοι που κάνουν τα αδύνατα δυνατά να πλαισιώσουν και με εικόνες τις εν λόγω πληροφορίες.
Η τυραννία που ασκείται πάνω στην ιδιωτική ζωή των ανθρώπων είναι πραγματικά αδιανόητη. Φυσικά οι συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι και τα αφεντικά τους στηρίζονται στο γεγονός ότι το κοινό που τους παρακολουθεί διακατέχεται από μια ακόρεστη περιέργεια να μαθαίνει τα πάντα, εκτός από τα πράγματα που πραγματικά αξίζει κανείς να μαθαίνει. Βλέπουμε λοιπόν τους ανθρώπους αυτούς να καρφώνουν τα αυτιά τους κυριολεκτικά στις κλειδαρότρυπες. Σκοπός τους να βγάλουν θέμα και να πουλήσουν πληροφορίες, που θα ικανοποιήσουν τη νοσηρή περιέργεια του κοινού τους. Έτσι λοιπόν για τη ύπαρξη αυτού του φαινομένου δεν ευθύνονται μόνο οι συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι, αλλά και αυτοί που τους διαβάζουν ή τους παρακολουθούν και με αυτό τον τρόπο τους στηρίζουν. Βέβαια δεν είναι λύση να πετάξουμε τις τηλεοράσεις μας από το μπαλκόνι, γιατί υπάρχουν και σοβαρές και αξιόλογες εκπομπές, δυστυχώς ως επί το πλείστον πολύ αργά το βράδυ. Υπάρχει η δυνατότητα στον άνθρωπο να επιλέξει προγράμματα σωστά ή ακόμη και επιμορφωτικά, το ζήτημα είναι για πόσο ακόμα θα υπάρχει αυτή η επιλογή. Και αυτό γιατί οι εκπομπές που ασχολούνται με την διαπόμπευση της προσωπικής ζωής των ανθρώπων, αλλά και με την εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου, είναι και οι πιο δημοφιλείς. Έχουμε φτάσει στο σημείο το κουτσομπολιό και το τηλεοπτικό «ξεκατίνιασμα» να έχει καθιερωθεί ως η βασική διασκέδαση πολλών από εμάς. Έτσι ο επιχειρηματίας-ιδιοκτήτης καναλιού δεν θα αποφασίσει τη χρηματοδότηση μιας επιμορφωτικής εκπομπής αλλά μιας που θα του αποφέρει κέρδος. Ακόμα θα πρέπει να αναρωτηθούμε με ποιο τρόπο θα γίνουμε πιο ολοκληρωμένοι άνθρωποι, εάν μάθουμε τις σεξουαλικές προτιμήσεις ή τις λεπτομέρειες από το διαζύγιο του εκάστοτε τηλεστάρ. Και εφόσον η τηλεόραση είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας, αφού προβάλλει αυτά που βλέπει η πλειοψηφία, το πρόβλημα είναι καθαρά πολιτισμικό όχι μόνο της τηλεόρασης αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης.
Στις παλιότερες εποχές δεν υπήρχε ελευθερία έκφρασης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης πράγμα πολύ άσχημο. Σήμερα αυτή η ελευθερία πρέπει να περιοριστεί μόνο στο ζήτημα των πληροφοριών που έχουν να κάνουν με την προσωπική ζωή του άλλου. Γιατί όταν η ελευθερία του ενός καταπατά την ελευθερία του άλλου μετατρέπεται σε ασυδοσία και τυραννία.
Από την άλλη έχουμε το ζήτημα της λογοκρισίας της τέχνης. Η λογοκρισία ασκείται θρησκόληπτους και δογματικούς συνήθως ανθρώπους, οι οποίοι προσπαθούν να εμποδίσουν την προβολή ταινιών, καίνε βιβλία και επιτίθενται σε οποιαδήποτε μορφή τέχνης συγκρούεται με το δόγμα τους. Ακόμα και ηχογραφημένα μηνύματα του σατανά έχουν βρει σε ροκ δίσκους, χρησιμοποιώντας τακτικές που θυμίζουν μεσαίωνα. Με ποιο δικαίωμα αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν να αποτρέψουν και άλλους ανθρώπους να έρθουν σε επαφή με τα συγκεκριμένα έργα τέχνης; Ποιος τους έχει εξουσιοδοτήσει; Είναι μήπως κριτικοί τέχνης; Έχουν βέβαια το αναφαίρετο δικαίωμα να πιστεύουν ότι θέλουν, όμως το να επιβάλουν τις απόψεις τους με αυτό τον τρόπο είναι απαράδεκτο. Ακόμα οι συγκεκριμένοι θρησκευτικοί λογοκριτές ούτε ενδιαφέρονται, ούτε έχουν καμία σχέση με την τέχνη στην οποία επιτίθενται. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μην δημιουργείται τίποτε που να έρχεται σε σύγκρουση με το δόγμα τους.
Τα έργα τέχνης γενικότερα έχουν να δώσουν στο κοινό κάποιες πληροφορίες πάνω στις οποίες ο θεατής ή αναγνώστης θα κάνει τις δικές του ερμηνείες. Και αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ελεύθερου πολίτη. Στο κάτω-κάτω όσοι προσβάλλονται ας μην τα δουν, κανένας δεν εξαναγκάζεται στην παρακολούθηση μιας ταινίας ή στην ανάγνωση ενός λογοτεχνικού βιβλίου. Μια άλλη μορφή αντίδρασης απέναντι στην τέχνη παρατηρείται κάθε φορά που βγαίνει μια ταινία με ιστορικό περιεχόμενο. Τότε πάρα πολλοί βγαίνουν στα παράθυρα και καταγγέλλουν ότι η ταινία περιέχει ιστορικές ανακρίβειες. Στο σημείο αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως ο καλλιτέχνης δεν είναι ούτε ιεροκήρυκας, ούτε ιστορικός. Δεν πρέπει να αναζητούμε στην τέχνη την αντικειμενική αλήθεια αλλά την υποκειμενική εσωτερική αλήθεια του έργου τέχνης. Δεν αναζητούμε την απόλυτη γνώση ή το ηθικά ωραίο αλλά το αισθητικά ωραίο, καθώς και τα συναισθήματα που ο καλλιτέχνης μεταδίδει μέσω της τέχνης του στον θεατή. Ακόμα το να χαρακτηρίζεις νοσηρό έναν καλλιτέχνη που ασχολείται με τη νοσηρότητα είναι τόσο βλακώδες όσο και το να αποκαλέσουμε το Σαίξπηρ τρελό επειδή έγραψε το «βασιλιά Ληρ». Τέλος, όπως έλεγε ο Oscar Wilde, το έργο τέχνης είναι το μοναδικό αποτέλεσμα μιας απόλυτα μοναδικής ιδιοσυγκρασίας. Η ωραιότητά του απορρέει από το γεγονός ότι ο καλλιτέχνης εκφράζει αυτό που νοιώθει και όχι αυτά που του επιβάλλουν οι άλλοι. Έτσι οποιαδήποτε προσπάθεια να ασκηθεί εξουσία στον καλλιτέχνη, οδηγεί την τέχνη στο μαρασμό και στην οπισθοδρόμηση. Γι’ αυτό φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι η καλύτερη μορφή διακυβέρνησης για τον καλλιτέχνη είναι η παντελής απουσία κυβέρνησης.
Έτσι λοιπόν σε μια υγιή κοινωνία ο καλλιτέχνης δημιουργεί σε απόλυτη ελευθερία, ενώ ο δημοσιογράφος περιορίζεται, με σκοπό να διαφυλαχθεί το δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου. Το έλεγαν άλλωστε και οι αρχαίοι έλληνες «τα εν οίκω μη εν δήμω».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου