Το ταλέντο είναι σαν το σκοπευτή που χτυπάει ένα στόχο, τον οποίο οι άλλοι δεν μπορούν να πετύχουν. Η μεγαλοφυΐα είναι σαν το σκοπευτή που χτυπάει ένα στόχο, τον οποίο οι άλλοι δεν μπορούν καν να δουν. (Άρθουρ Σοπενάουερ)

Με τη φιλοσοφία είτε θα αυξήσεις τις γνώσεις σου, είτε θα συνειδητοποιήσεις την άγνοιά σου. Ότι από τα δύο και αν σου συμβεί είναι καλό. (David Hume.)




Τρίτη 29 Μαΐου 2012

Ο Ορφέας η ζωή και το έργο του.



Ο  Ορφέας, η ζωή και το έργο του.


Οι γνώσεις που έχουμε για τη ζωή και τη δράση του Ορφέα είναι συγκεχυμένες, καθώς η πραγματικότητα συνδέεται με το μύθο. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια στοιχεία που αναφέρουν οι Έλληνες συγραφείς για τον Ορφέα είναι πραγματικά και  ποια όχι καθώς οι γραπτές πηγές μας επιτρέπουν μόνο να υποθέτουμε.Σύμφωνα με μια εκδοχή ο  ολύμπιος  Ορφέας θεωρείται ιδρυτής των Ορφικών μυστηρίων, υιός του Οιάγρου και της Μούσας Καλλιόπης. Γεννήθηκε  την 13-14η χιλιετία π.Χ.και υπήρξε ιδιαίτερα πολυσχιδής προσωπικότητα. Λέγεται ότι έλαβε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία , ότι εφεύρε τη λύρα και ήλθε σε επαφή με τους  Καβείρους της Θράκης από τους οποίους επηρεάστηκε.Επίσης παροιμιώδης έμεινε ο έρωτάς του για την Ευριδίκη για την οποία κατέβηκε στον Άδη για να την πάρει πίσω από το βασίλειο του Πλούτωνα. Η συνολική θεώρηση των ορφικών  αποδεικνύει πως ο Ορφέας ήταν όντως υπαρκτό  πρόσωπο κι όχι απλά το αποκύημα της φαντασίας ορισμένων.

Τα ορφικά μυστήρια ξεκίνησαν στα βορειοελλαδικά βουνά, σε μια εποχή που ο Διόνυσος , ο κατ’εξοχήν θεός των μυστηρίων , λατρευόταν  σαν θεότητα της Σελήνης ( φεγγαροθεός). Δημιουργώντας τα μυστήρια, ο Ορφέας ένωσε τη θρησκεία του Δία με εκείνη του Διονύσου. Οι  μυημένοι έπαιρναν από τις διδασκαλίες του τις μεγάλες αλήθειες  που το θαυματουργό τους φως έφτανε μέχρι το λαό με τη μορφή ενός πέπλου και ήταν ο μεγάλος αποκαλυπτής του ουρανίου Διονύσου.

Οι τελετές των ορφικών λάμβαναν μέρος τη νύχτα. Η ουσία των μυστηρίων ήταν η μετάβαση από το σκότος στο φως με διάφορους συμβολικούς και αλληγορικούς τρόπους. Στο  άδυτο του ναού ο ιεροφάντης άναβε την τελετουργική πυρά από μία συνεχώς καίουσα ιερή πηγή και εμφανιζόταν μπροστά στους μυημένους. Οι ναοί των ορφικών ήταν είτε κτιστοί είτε απλά σπήλαια.
Όταν  ο  Ορφέας έπαιζε τη λύρα του όλα τα άγρια θηρία έβγαιναν από τις φωλιές τους και στέκονταν μπροστά του , το ίδιο και τα δένδρα, μετακινούνταν ακόμη και οι βράχοι , για να ακούσουν και να μαγευτούν από τη μουσική του. 

Υπάρχουν πολλές εκδοχές για το θάνατό του. Οι επικρατέστερες είναι ότι τον Ορφέα τον διαμέλισαν οι Μαινάδες , επειδή δε σεβόταν το θεό Διόνυσο. Η άλλη μας λέει ότι τον Ορφέα τον κατακεραύνωσε ο Δίας , επειδή αποκάλυπτε τα μυστικά του στους ανθρώπους.
Ήταν ο πρώτος που ανέβαινε στην κορφή του Παγγαίου κάθε πρωί ,για να ατενίσει και να χαιρετίσει την ανατολή του Ηλίου.  Ο  Ορφέας  μετά την Αργοναυτική εκστρατεία  ζούσε ξανά στη Θράκη όπως και πριν μέσα στο δάσος παίζοντας τη λύρα του κα τραγουδώντας.Εκεί κάποτε τον συνάντησε η νύμφη Ερυδίκη , την αγάπησε με πάθος και την πήρε για γυναίκα του. Ένα φίδι όμως δάγκωσε την Ευρυδίκη  και πέθανε αφήνοντας στον Ορφέα τεράστια θλίψη. Λένε ότι όταν ο Ορφέας τραγουδούσε τον πόνο του ράγιζαν ακόμη και οι πέτρες. Τίποτε πια δεν τον παρηγορούσε. Κι έτσι αποφάσισε να κατέβει στον Άδη , για να τη φέρει πίσω, Με τη βοήθεια του Ερμή κατέβηκε στο σκοτεινό βασίλειο του Άδη  και με την παραπονιάρικη λύρα  του σαγήνεψε κι αποκοίμισε το φοβερό Κέρβερο, φύλακα των ψυχών, για να περάσουν τις πύλες. Στο άκουσμα της μουσικής μαζεύτηκαν γύρω του οι ψυχές κι έτσι για μια σιγμή ξέχασαν τα βάσανά τους. Ο μύθος παρακάτω είναι γνωστός , να μην γυρίσει να τη δει κλπ. Αυτός όμως γύρισε κι έτσι η Ευρυδίκη χάθηκε για πάντα.  Λέγεται ότι οι Μαινάδες θύμωσαν μαζί του, γιατί τις περιφρονούσε και τις αγνοούσε παντελώς , όταν τις συναντούσε στο δάσος. Κάποια μέρα, λοιπόν, τον κομμάτιασαν κι έρριξαν τη λύρα του και τα κομμάτια του στον Εύρο ποταμό. Απ’ εκεί έφτασαν στη Λήμνο, όπου τα περιμάζεψαν οι Μούσες και τα έθαψαν με ευλάβεια. Την λύρα του  την κράτησαν οι κάτοικοι της Λήμνου σαν κειμήλιο και οι θεοί την  πήραν και την έβαλαν ανάμεσα στους άλλους αστερισμούς του ουρανού, για να θυμίζει τον  Ορφέα.
Σύμφωνα με άλλες πηγές ο Ορφέας ήταν εισηγητής της διδακαλίας περί του αγνού βίου , για την αποφυγή της μετά θάνατον τιμωρίας. Λατρευόταν σαν ήρωας μόνο κι όχι ως θεός στην  Κ.Ιταλία στη Θράκη, Πελοπόννησο και αλλού. Στο ναό της Ελευσινίας Δήμητρας, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, υπήρχε ξόανο του Ορφέα άγαλμα από ξύλο κυπαρίσσου) που  ήταν έργο των Πελασγών. Επίσης αναφέρει  ότι ο Ολυμπιονίκης Μίκυθος αφιέρωσε στην  Ολυμπία άγαλμα του  Ορφέα που τον παριστάνει σαν Θρακιώτη και το οποίο , όπως λένε, το αφαίρεσε ο Νέρωνας.

Ο Ορφέας σαν ιστορικό πρόσωπο γεννήθηκε στη Θρακική πόλη της Πιερίας του Ολύμπου, την Πίμπλεια.Κατοικούσε όμως, όπως γράφει ο Τζέτζης, στον Ελικώνακαι το Λειβήθριο. Ο  νομισματολόγος Σβορώνος γράφει ότι αυτά τα τοπονύμια προϋπήρχαν στο Παγγαίο. Όταν οι Πιέριοι διώχτηκαν από τους Μακεδόνες, τα ξανάφεραν στην Πιερία του Στρυμόνα και στο όρος Παγγαίο , όπου βρίσκεται η πρώτη βάση της λατρείας του Ορφέα. Το ίδιο γράφει  και ο γεωγρτάφος Σράβων.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι πάντοτε η μια θρησκεία εκτόπιζε μια άλλη χρησιμοποιώντας κάθε είδους βία  που κάποτε έφτανε στα όρια της παραφροσύνης.      

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου